သာသနာႏွစ္
၂၄၉၈(ေအဒီ-၁၉၅၄)ခုသို႕ေရာက္ေသာ္၊ ၿမန္မာနိုင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္
ဦးႏု အမွ ူးၿပဳေသာ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရသည္ ၿမန္မာ" သီဟိုဠ္(သီရိလကၤာ)"
ထိုင္း(ယိုးဒယား) '' လာအို(ေလာ)" ကေမၻာဒီးယား" ဟူေသာ ေထရ၀ါဒ
ငါးနိုင္ငံတို႕မွာ သံဃာေတာ္ ၂၅၀၀ တို႕ကို ပင့္ဖိက္၍၊ သဂၤါယနာတင္ပြဲၾကီး (ဆ႒အၾကိမ္)
က်င္းပၿပဳလုပ္ေစ၍၊ ပါဠိေတာ္မ်ားကိုသာမက " အ႒ကထာက်မ္းမ်ား''
ဋီကာက်မ္းမ်ားကိုပါ မူအမ်ဳိးမ်ဳိးညွိႏွဳိင္းတည္းၿဖတ္ေစၿပီး၊ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ကမ
ၻာအႏွံ႔ၿပန္႔ပြားထြန္းလင္းေစရန္ စက္တင္ပံုႏွိပ္ၿဖန္႔ခ်ီခဲ႔ေပသည္၊
ဤသဂၤါယနာတင္ပြဲၾကီး၌
(ယခင္သဂၤါယနာတင္ပြဲၾကီးမ်ား၏ စံခ်ိန္အတိုင္း)ၿမန္မာနိုင္ငံမွ
ဘဒၵႏ ၱေရ၀တမေထရ္(အဘိဓဇ
မဟာရ႒ဂုရု- ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ရ ) ကသဘာပတိအၿဖစ္၎၊
မဟာစည္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏ
ၱေသာဘနမေထရ္(အဂၢမဟာပ႑ိတ-ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ရ)က ပုစၦက=ေမးသူအၿဖစ္၎၊ မင္းကြန္းဆရာေတာ္
ဘဒၵႏ ၱ ၀ိစိတၱသာရာဘိ၀ံသ မေထရ္(ပထမဆံုး- '' တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာ ဂါရိက-ဘြဲ႔ရ) က
၀ိသဇၹက=ေၿဖဆိုသူ အၿဖစ္၎၊ သဂၤါယနာတင္ပြဲၾကီးကို ဦးစီးက်င္းပၾကေလရာ၊ သာသနာေတာ္ႏွစ္
၂၅၀၀ ၿပည့္တြင္ေအာင္ၿမင္စြာ ၿပီးစီးသြားခဲ႔ေပသည္။
-
သဂၤါယနာတင္ သမုိင္း
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား
ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူျပီးေနာက္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အဓြန္႔ရွည္စြာ
တည္တံ့ခိုင္ျမဲေစရန္ႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာစည္ပင္ျပန္႔ပြားေရးအတြက္
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လိုေသာ
မင္းမ်ား၏ ပစၥယာႏုဂၢဟကိုခံယူ၍ တုိင္းသူျပည္သားမ်ား၏ အလွဴဒါနျဖင့္
သဂၤါယနာ(၆)ၾကိမ္တုိင္တုိင္ တင္ခဲ့ပံုမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ သဂၤါယနာတင္ရန္
ျဖစ္ေပၚလာေသာအေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ သဂၤါယနာတင္ျပီးေနာက္ သာသနာေတာ္
စည္ပင္ျပန္႔ပြားလာပံုမ်ားကိုလည္းေကာင္း ၾကည္ညိဳသဒၶါပြားဖြယ္ရာ
ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။
ပထမသဂၤါယနာ
မဟာသကၠရဇ္
၁၄၈-ခုႏွစ္ (၄၃၈-ဘီစီ)တြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူျပီး
သံုးလၾကာ ရာဓဇျဂိဳဟ္ျပည္ အဇာတသတ္မင္းလက္ထက္ “သုဘဒ္” ရဟန္းကဲ့သို႔
သာသနာညစ္ႏြမ္းေစမည့္ အယူလြဲသူတုိ႔အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္အလို႔ငွာ ေ၀ဘာရေတာင္ယံ
သတၱပဏၰိလူိဏ္ဂူ၌ အရွင္မဟာကႆပမေထရ္ အမွဴးျပ ဳ၍ ရွင္ဥပါလိ၊
ရွင္အာနႏၵာမေထရ္တုိ႔အား အေမးအေျဖျပဳကာ ရဟႏၱာငါးရာႏွင့္ ခုႏွစ္လတုိင္တုိင္
စုေပါင္းရြတ္္္ဆုိျပီး ပထမသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူသည္။
သာသနာႏွစ္
၁၀၀ (၃၈၃-ဘီစီ)တြင္ ေ၀သာလီျပည္၊ ကာလာေသာကမင္းလက္ထက္ အဓမၼတရားဆယ္ပါး
အယူမွားမ်ားကို ကာကြယ္စိမ့္ေသာငွာ ၀ါလုကာရုံေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၌ သဗၺကာမိေထရ္၊
အရွင္ေရ၀တ၊ အရွင္မဟာယသ စသည့္ ရဟႏၱာမေထရ္ၾကီးရွစ္ပါးအမွဴးျပဳ၍ အာဂံုေဆာင္
ရဟႏၱာခုႏွစ္ရာႏွင့္ ရွစ္လတုိင္တုိင္ စုေပါင္းရြတ္ဆုိကာ ဒုတိယအၾကိမ္
သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူသည္။
သာသနာႏွစ္
၂၃၅ (၂၄၇ -ဘီစီ)တြင္ ပ ါဋလိပုတ္ျပည္၊ သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီးလက္ထက္
ရဟန္းအတုအေယာင္မ်ား အႏၱရာယ္အညစ္အေၾကးမွ သန္႔စင္စိမ့္ေသာငွာ အရွင္ေမာဂၢလိ
ပုုတၱတိႆမေထရ္ အမွဴးျပဳေသာ ရဟႏၱာတစ္ေသာင္း၊ သံဃာေတာ္ေျခာက္သန္းေက်ာ္တုိ႔သည္
အေသာကာရုံေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၌ ကိုးလတုိင္တုိင္ စုေပါင္းရြတ္ဆုိ၍ တတိယအၾကိမ္
သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူခဲ့ၾကေလသည္။ ကိုးတုိင္းကိုးဌာနသို႔ “ဓမၼဒူတ”ေခၚ သာသနာ့
ေစတမန္မ်ား ေစလႊတ္ေတာ္မူသည္။
သာသနာႏွစ္
၄၅၀ (၃၃-ဘီစီ)တြင္ သီဟိုဠ္ကြ်န္း (သီရိလကၤာ) ၀႗ဂါမဏိမင္းလက္ထက္
ယခင္အဆက္ဆက္ ပိဋကတ္ေတာ္ကို ႏူတ္ျဖင့္အာဂံုေဆာင္ခဲ့ရာမွ “ေပထက္အကၡရာ”
တင္စိမ့္ေသာငွာ အရွင္ဓမၼရကၡိတ အမွဴးျပဳေသာ ရဟႏၱာငါးရာၾကပ္မတ္၍ မလယဇနပုဒ္
အေလာကလူိဏ္ဂူ၌ စုေပါင္းေရးျခင္း၊ ရြတ္ဆုိျခင္းတုိ႔ျဖင့္ စတုတၳအၾကိမ္
သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူသည္။
သာသနာႏွစ္
၂၄၁၅၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၂၂၂ (ေအဒီ-၁၈၇၁) မွစ၍ ၁၁-ႏွစ္တုိင္တုိင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ရတနာပံု မႏၱေလး ေနျပည္ေတာ္တြင္
ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား သန္႕စင္တည္တံ့ ခိုင္မာစိမ့္ေသာငွာ ရဟန္းပညာရွိ၊
လူပညာရွိတုိ႔ အဆင့္ဆင့္ ၾကပ္မတ္စိစစ္ကာ “ေက်ာက္ထက္အကၡရာ” တင္ေစခဲ့ေလသည္။
မဟာဓမၼရာဓဇာဓိရာဇဂုရု ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား အမွဴးျပဳေသာ သံဃာေတာ္ ၂၄၀၀တို႔
စိစစ္ေမးေျဖ၍ သီဟာသန ပလႅင္ေတာ္ေရွ႕၌ ပဥၥမအၾကိမ္ သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူသည္။
သာသနာႏွစ္
၂၄၉၈၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၃၁၆ မွ ၁၃၁၈) (ေအဒီ ၁၉၅၄ မွ ၁၉၅၆)၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ ဆ႒သိဂၤ ီမဟာပါသဏဂုဟာ ေက်ာက္လုိဏ္ဂူေတာ္ၾကီးတြင္
ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္၍ ကမၻာအရပ္ရပ္သို႔ ပိုမုိပ်ံ႕ႏွံ႕ကာ
အဓြန္႔ရွည္ၾကာစိမ့္ေသာ ငွာ ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ဘုရား၊ ေနာင္တြင္
မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားတုိ႔က သံဃနာယကျပဳျပီး မဟာစည္ဆရာေတာ္က ေမး၍ မင္းကြန္း
တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္က ေျဖဆုိေတာ္မူကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊
ကမ္းပူးခ်ားႏုိင္ငံ၊ ေလာႏုိင္ငံ၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ စေသာ ေထရ၀ါဒႏုိင္ငံ
၅-ႏုိင္ငံမွ သံဃာေတာ္မ်ားအပါအ၀င္ သံဃာေတာ္ေပါင္း ၂၆၁၇-ပါး တုိ႔ႏွင့္
ဆ႒သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူသည္။
